Willen presteren en het maximale uit jezelf halen… Hoewel ambitie op zich niets verkeerds is, is het wel belangrijk je gezondheid niet uit het oog te verliezen. Deze sterke drijfveer geeft ons namelijk wel eens de neiging om over onze eigen grenzen heen te gaan.
In een eerder artikel hebben we het al eens gehad over gezonde en ongezonde stress. Met een beetje stress is niks mis en hebben we zelfs nodig. Echter bij een burn-out is er sprake van langdurige stress met als gevolg fysieke, mentale en/of emotionele uitputting. Het is meer dan ‘moe zijn’: mensen met een burn-out kunnen zich totaal opgebrand voelen, geen energie of motivatie meer hebben en zelfs lichamelijke klachten ontwikkelen.
Burn-out is geen modewoord of aanstellerij. Het is een serieus gezondheidsprobleem dat een goede aanpak voor herstel vereist.
Burn-out ontstaat zelden van de ene op de andere dag. Het is het gevolg van langdurige overbelasting – mentaal, emotioneel of fysiek – zonder voldoende herstel. We denken hierbij gauw aan werk, maar vaak is er sprake van meerdere elementen in ons leven die zorgen voor deze disbalans. Denk hierbij aan zorgtaken of relatieproblemen in de privésfeer, onverwerkte emoties van gebeurtenissen in het verleden of simpelweg je persoonlijkheid om altijd maar voor anderen te willen zorgen en geen ‘nee’ te durven zeggen.
Het probleem zit hem niet alleen in deze stressoren zelf, maar ook in het gebrek aan rust en herstel ervan. Na een drukke dag op werk, kom je thuis en loop je op eieren om maar geen ruzie met je partner uit te lokken of je hebt slapeloze nachten van je puberzoon. In het weekend alle kinderen nog even naar hun sportwedstrijden brengen en ’s avonds gezellig met vrienden uiteten. De trein raast maar door. Of je bezigheden nu leuk of niet leuk zijn, ook leuke activiteiten kosten het lichaam energie. Om te herstellen heb je rust nodig: fysiek én mentaal!
Herstellen van een burn-out is helaas geen quick fix. Het vraagt om tijd, inzicht, een goed plan en vooral: mildheid naar jezelf. Het begint met eerlijk zijn tegen jezelf. Als je voortdurend moe bent, geen plezier meer beleeft aan dingen of snel overprikkeld raakt, zijn dat serieuze waarschuwingen. Je kunt dan nog wel even doorzetten of denken dat het niet anders kan, maar dit is wel het moment dat je je moet afvragen of dit het echt waard is.
De eerste stap in herstel is vertragen. Gun jezelf (tijdelijk) afstand van je stressbronnen. Neem vervolgens je gehele leefstijl onder de loep en herstel stap voor stap de balans. Begin bij de punten die voor jou het makkelijkst zijn om aan te passen. Door een kleine aanpassing per keer te maken, zul je merken dat je draagkracht vergroot en de vicieuze cirkel van stress wordt doorbroken.
Begin bijvoorbeeld met regelmaat een klein stukje gaan wandelen of fietsen. Beweging zorgt voor ontspanning en stimuleert de aanmaak van hormonen die je blijer laten voelen. Daarnaast helpt het om dieper te slapen, waardoor je je de volgende dag weer wat energieker zult voelen.
Ook je voeding heeft invloed. Eet gezond, zodat je lichaam goed kan herstellen en vermijd producten die belastend zijn voor het lichaam, zoals alcohol, suiker en cafeïne.
Onderzoek ook eens wat ademhalingsoefeningen of meditatie voor je zouden kunnen doen. Wanneer je fysiek beter kunt ontspannen, zul je merken dat ook mentaal de stress af zal nemen.
Maar het belangrijkste is natuurlijk om de oorzaak aan te pakken. Neem de tijd om te achterhalen wat jou veel stress geeft. Ga vervolgens op zoek naar de dingen die jou energie geven, maar ook naar de dingen je juist rust brengen. Wanneer je dit goed in kaart gebracht hebt, probeer dan deze 3 elementen weer in een gezonde balans te brengen. En onthoud: het hoeft niet stressvrij, maar slechts in balans.
Dit alles is natuurlijk makkelijker gezegd dan gedaan. Door stress is het moeilijk om helder na te denken. Je lichaam staat tenslotte in overlevingsstand. Hierdoor zie je vaak de mogelijkheden niet meer. Zoek professionele begeleiding. Een huisarts, psycholoog of leefstijlcoach kan helpen om inzicht te krijgen in de oorzaken en je begeleiden in het herstelproces. Goed voor jezelf zorgen is geen luxe, maar een noodzaak!
Kun je wel wat hulp gebruiken om meer balans aan te brengen tussen stress en ontspanning of wil je beter leren omgaan met stress? Een leefstijlcoach kan je helpen. Neem een kijkje op de pagina 'Gezonde Stress' voor de mogelijkheden.
Maak jouw eigen website met JouwWeb